مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی وازدواج وهوش

          سعید 
            بازدید : 26
          شنبه 30 فروردین 1399
           نظرات (0)
        

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی وازدواج وهوش

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: word
تعداد صفحات: 150
حجم فایل: 117 کیلوبایت
قیمت: 26000 تومان

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی وازدواج و هوش دارای 150 صفحه وبا فرمت ورد وقابل ویرایش

فصل دوم:ادبيات وپيشينه تحقيق
تعريف رضايت 10
تعريف رضايتمندي زناشويي 11
ازدواج 12
تعريف ازدواج 12
فوائد ازدواج 13
ازدواج دختر وپسر ريشه‎هاي دوران كودكي 14
افكار مسموم 17
بهداشت رواني 17
بهداشت رواني از ديدگاه اسلام وعرفان 20
مهمترين عوامل براي ازدواجهاي موفق 20
پختگي رواني ورشد عاطفي فكري طرفين 20
طرز تفكر وعقايد وتمايلات 21
طرز تلقي ونگرشها 22
عقايد مذهبي 23
اختلافات طبقاتي 23
ميزان تحصيلات 24
توافق وطرز فكر درباره امورجنسي 24
تولد فرزند 25
تعداد فرزندان 26
اخلاق 26
دخالت اطرافيان وبستگان 27
تفاوت سني بين زن وشوهر 27
رابطه با اوليا 28
ويژگيهايي كه در امر زناشويي نقش منفي دارد 29
وجوهي از اختلافات زناشويي 31
نيازهاي احساسي زن ومرد 31
چگونه مي‎توان در زندگي خوشبخت بود 32
نياز اساسي ازدواج موفق 33
نقش زن در زندگي امروز 35
زن در نقش همسري 35
موقعيت زن در اسلام 36
ازدواج از نظر اسلام 37
سختگيري در مسئله ازدواج 38
اهداف والاي ازدواج در اسلام 38
معيارهاي انتخاب همسر 40
خواستگاري 42
مهريه 42
جهيزيه 43
عقد وعروسي 44
حقوق زن وشوهر 45
رفتار 46
گفتار 46
هدف زندگي ازديد قرآن 46
اساس رابطه زناشويي از نظر قرآن كريم 47
خانواده 48
تيپهاي خانواده 49
خانواده متزلزل . 50
خانواده متعادل 50
خانواده متكامل 50
ويژگيهاي ارتباط سالم زن و شوهر 51
ويژگيهاي ارتباط ناسالم زن و شوهر 52
توصيه‎هايي براي زن وشوهرها 53
شيوه‎هاي كاربردي براي رسيدن به تفاهم 53
طلاق 54
خانواده گسسته 56
اختلافات خانوادگي 56
تاثير فروپاشي ازدواج وجامعه 57
انواع عوارض بعد از طلاق 58
تدابير اسلام براي پيشگيري از طلاق 59
هوش 60
تعريف هوش 60
وضعيت هوش در سازمان واعمال ذهني 63
هوش عملي وهوش نظري 64
هوش واستعدادهاي ديگر 65
ماهيت عامل g 67
تست هوش چيست 67
بهره هوشي (هوشبهر )چيست 67
بهره هوشي وتوانائيهاي ديگر ذهني 69
ماهيت هوش 70
الف- هوش بعنوان توان درك رابطه 71
ب- هوش بعنوان توان سازگاري با موقعيتهاي جديد 71
پ- هوش بعنوان ظرفيت يادگيري 72
ت- هوش بعنوان قدرت وتفكر انتزاعي 72
عوامل موثر در رشد هوش 72
نقش محيط ووراثت در تشكيل هوش 73
1- وراثت وهوش 73
2- ازدواج ميان خويشاوندان وهوش 75
3- هوش چگونه به ارث ميرسد 75
4- محيط وهوش 75
5- نقش زمان در تشكيل هوش 76
6- عوامل محيطي موثر در رشد هوش 77
آزمون استانداردشده هوش 78
آزمونهاي هوش 80
آزمونهاي گروهي 81
آزمونهاي فردي هوش 82
ديدگاه نظري مختلف از مفهوم هوش 83
نظريه‎هاي معاصر هوش 84
الف: نظريه‎هاي عاملي هوش 85
نظريه دوعاملي اسپيرمن 86
نظريه سلسله مراتبي 87
نظريه چند عاملي ترستون 88
نظريه سه بعدي گيلفورد 89
نظريه كتل درباره هوش متبلور وهوش سيال 90
نظريه دوسطحي جنسن 91
ب: نظريه‎هاي فرايند مداري هوش 92
نظريه شناختي پياژه درباره هوش 93
نظريه بازنمايي برونر 95
مروري بر نتايج تحقيقات به عمل آمده در زمينه رضامندي زناشويي درداخل وخارج كشور 95
خلاصه 107

فصل دوم
ادبيات و پيشينه تحقيق

پژوهش حاضر شامل دو بخش است كه بخش اول مربوط به مبحث رضايت زناشويي و بخش دوم مربوط به مبحث هوش مي‌باشد. در بخش اول به بيان تعريف رضايت و رضايت زناشويي ، ازدواج ، اهداف والاي ازدواج در اسلام ، نقش زن در زندگي امروز ،شرايط همسر در ازدواج ،حقوق زن و شوهر برهم ،هدف زندگي از ديد قرآن ، برقراري ارتباط مؤثر خانواده و طلاق مي‌پردازيم و در بخش دوم به بيان تعريف هوش،عوامل مؤثر در هوش ، نظريه‌هاي هوش و آزمونهاي هوش مي‌باشد.
تعريف رضايت :
رضايت حالت هيجاني است كه بارسيدن به يك هدف پديد مي‌آيد(ذوالفقار‌،1380، ص 63).
پار سونز، رضايت را به عنوان حالت دروني در مقابل خوشايندي كه حالت ظاهري دارد مطرح مي‌كند ( همان منبع) .
شعاري‌نژاد 1343 مي‌گويد : رضامندي به آن حالت موجود زنده گفته مي‌شود كه تمايلات محرك وي به هدف خود رسيده‌اند. احساسي كه شخص هنگام رسيدن به آرزوهايش پيدا مي‌كند(همان منبع) .
دايره‌المعارف فلسفه و روان‌شناسي رضايت را اينگونه تعريف مي‌كند: رضايت خوشايندي بر‌آمده از آگاهي به يك وضعيت راحت است كه معمولا با ارضاي بعضي تمايلات خاص پيوند خورده‌است . از آنجائيكه رضايت همرا خوشايندي است ، لذا خوشايندي ممكن است به رضايت تبديل شود . افراد رضايت را در فكر كردن به وضعيتي كه در وهله اول از خوشايندي براي آنها حاصل مي‌شود به دست مي‌آورند(همان منبع).
تعريف رضايتمندي زناشويي
وينچ وديگران 1974معتقدند كه رضايت زناشوئي ،انطباق بين وضعيتي كه وجود دارد و
وضعيتي كه مورد انتظار است مي‌باشد (ذوالفقار ، 1380 ، ص64).
يكي از عوامل مهم در هر رابطه زناشويي رضايت خاطري است كه زن و شوهر از آن احساس مي‌كنند. ميزان رضايت خاطر شما از رابطه زناشويي روي ارسال و دريافت پيام تاثير مي‌گذارد . شوهري كه از ازدواج خود ناراضي است به حوادث منفي زندگي توجه مي‌كند و از پيام همسرش برداشت منفي مي‌نمايد . در حالي كه شوهر راضي از ازدواج برداشتهايش مثبت است (قراچه داغي ، 1379، ص83).
سه نوع انديشه‌اي كه در روابط صميمانه از اهميت فراوان برخوردارند انتظارات از رابطة زناشويي يا معيارها، باورهاي مربوط به روابط زناشويي و تبيين رفتار همسر هستند(قراچه‌داغي ، 1379، ص85).
ازدواج
رسول اكرم (ص) فرمودند: بعد از اسلام كه بالاترين نعمتهاست ، همسر خوب و شايسته بزرگترين نعمت زندگي است.
بلوغ جنسي عبارتست از خواسته‌هاي فيزيولوژيكي يك فرد و ازدواج جوابي است به خواسته‌ها و هرچه بين اين دو سؤال وجواب فاصله بيشتر باشد عقده‌هاي رواني بيشتر است و در اجتماعي كه بلوغ را به علل كيفيات شهواني و محركهاي معمولي يا بنابر خاصيت مصالح زودرس مي‌سازند بحرانهاي قلمداد شده فوق‌العاده مي‌شوندومخرب (پاك‌نژاد ، 1374 ،ص 103).
تعريف ازدواج
ازدواج ارتباطي است كه داراي تماميت بي‌نظير و گسترده‌اي مي‌باشد،ارتباطي كه داراي ابعاد زيستي ، عاطفي ، رواني ، اقتصادي و اجتماعي است . به عبارت ديگر ،همزيستي زوجين در درون خانواده ، موجب چنان ارتباط عميق و همه‌جانبه‌اي مي‌شود كه بي هيچ شك و شبهه‌اي قابل مقايسه با هيچيك از ديگر ارتباطات انساني نمي‌باشد به نحوي كه قرارداد ناشي از آن داراي نوعي تقدس شده است . بطور كلي ازدواج را ميتوان عملي دانست كه موجب پيوند دوجنس مخالف بر پاية روابط پاياي جنسي مي‌شود و با انعقاد قراردادي اجتماعي مشروعيت پيدا مي‌كند (نجاتي ،1381 ، ص 23).
كارلسون ازدواج را چنين تعريف مي‌كند ، ازدواج فرايندي مي‌باشد از كنش متقابل بين يك مرد و يك زن كه با تحــقق بخشيدن به بــرخي شرايط قانوني و برپاداشتن مراسمي براي
برگزاري زناشويي انجام مي‎گيرد .كلودي استروس ازدواج را بر خوردي دراماتيك بين فرهنگ و
طبيعت يا ميان قواعد اجتماعي و كشش جنسي مي‌داند(همان منبع).
ازدواج رابطه نزديكي است كه ميان مرد و زن براي مدت طولاني برقرار مي‌شود بنابراين جوانان بايد قبل از ازدواج شرايطي را كه لازمه زناشويي موفقيت‌آميز است در نظر بگيرند. اين رابطه تنها بمنظور ارضاي تمايلات آني نيست بلكه زندگي آينده و خوشبختي زن و مرد و كودكان آنها بر اساس اين پيوند قرار گرفته است و يكي از علل عمدة اختلالات رواني در كودكان گسسته شدن رابطة خانواده و يا اختلافات شديد خانوادگي است (شاملو، 1378 ، ص 60).
فوائد ازدواج
انتخاب و ازدواج با همسري مناسب يكي از عوامل مهم و مؤثر جهت رسيدن به خوشبختي است(نوروزي،1372، ص 44).
از فوائد ازدواج مي‌توان كسب استقلال،انس و آرامش ،حفظ عفت و مصونيت از گناه ،آرامش و تعادل اعصاب ، توليد و تكثير نسل، تعاون در اطاعت و نيل به ثواب ، سلامت و امنيت اجتماعي را نام برد(نوروزي،1372، ص 45).
غزالي دانشمند بزرگ اسلامي ،در نكاح پنج قائده مستتر مي‌باشد. اولاد،كم كردن شهوت،تدبير منزل كه مربوط به زنان است،كثرت تعداد خانواده سببي و نسبي(همان منبع).

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی،خانواده وتعارض زناشویی

          سعید 
            بازدید : 53
          جمعه 29 فروردین 1399
           نظرات (0)
        

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی،خانواده وتعارض زناشویی

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: word
تعداد صفحات: 50
حجم فایل: 73 کیلوبایت
قیمت: 20000 تومان

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی،خانواده وتعارض زناشویی دارای 50 صفحه وبا فرمت wordوقابل ویرایش

چارچوب نظري پژوهش در زمینه رضایت زناشویی
2-38-1 نظریه عقلانی – هیجانی الیس :
2-38-2 نظریه چرخه زندگی زناشویی:
2-38-3 نظريه مدل اجتماعی نای :
2-38-4 دیدگاه ژست اسپری :
2-38-5 نظريه ارتباطات:
2-38-6 نظریه های سیستمی :
2-38-7 نظریه‏های بین نسلی :
2-39 خانواده و اهميت آن
2-40 جايگاه خانواده:
2-41 تعيين نقش هاي خانواده
2-42 خانواده و جامعه پذيري :
2-43 خانواده و رضايت زناشويي:
2 -44 عوامل موثر بر رضايت زناشويي
2-45 ويژگي خانواده هاي سالم
2-46 خصوصيات زوجين سالم
47-2 مشكلات ارتباطي ناسازگارانه خاص در زوجين :
2-48 مشكلات ارتباطي معمول در زوجين:
2 -49 استرس زناشويي و تعاملات كلامي و غير كلامي زوجين:
2-50 استرس زناشويي، رضايتمندي زناشويي و رضايتمندي جنسي:
2-51 تعارض زناشويي:
2-52 مراحل رشد تعارضات زناشويي:
2-53 عوامل مؤثر بر از بين رفتن روابط عاطفي و زناشويي :(مراحل چهار گانه مرگ عاطفي )
2-54 سلامت هيجان و رضايت زناشويي:
2-55 حل مشكل مشاركت آميز:
2-56 حل مساله اشتراكي، چهار جانشين بسيار رايج دارد:
2-57 مراحل روش حل مشكل از طريق مشاركت :
2-58 راهبردهاي كنار آمدن با مشكلات زناشويي :
2-59 پنج قاعده براي ايجاد ارتباط سازنده و مؤثر در زندگي زناشويي:
2-60 روشهاي بهبود روابط زناشويي
2-61 بررسي رضايت زناشويي در مراحل مختلف زندگي :
2-62 رويكردهاي زوج درماني براي بهتر شدن روابط زناشويي:
2-63 پیشینه تحقیق:
2-64 تحقيقات داخلي :
2-65 تحقيقات خارجي :
منابع فارسی :
منابع غیر فارسی:

2-38 چارچوب نظري پژوهش در زمینه رضایت زناشویی
درمورد رضايت زناشويي، محققان اين رشته، نظريه هاي مختلفي دارند، هركدام از اين نظريه ها به ازدواج و زندگي مشترك از يك بعد نگاه مي كنند. برخي به دوام ازدواج واينكه تداوم زندگي مشترك در همسران به چه شكل درمي آيد، برخي به ازدواج به عنوان يك مدل اقتصادي مي نگرند كه چناچه پاداش در ازدواج بيشتر از هزينه هاي آن باشد، رضايت بيشتري در زندگي وجود خواهد داشت. بعضي هم مراحل مختلف يك زندگي مشترك را از ابتدا تا انتها بررسي مي كنند، اينكه زندگي در هر دوره دستخوش چه تغييراتي مي گردد، و دسته اي از اين نظريه پردازان هم به باورها و عقايدي كه زوجين در زندگي مشترك دارند، مي پردازند.
2-38-1 نظریه عقلانی – هیجانی الیس :
نظریه عقلانی هیجانی معتقد است که اختلال زناشویی به طور مستقیم به اعمال طرف دیگر یا به رفتار همسر مربوط نمی شود بلکه بیشتر به خاطر نظر و عقیده ای است که زن و شوهر در این رفتار دارند، بنابراین این نظریه در رابطه، به افراد توجه دارد. یعنی به جای اینکه تنها تعاملات یا تنها سیستمی که زن و شوهر در آن هستند موردنظر باشد این رویکرد افراد را مورد اصلی در اختلال می داند، احساسات و رفتارهای آشفته ای که در روابط وجود دارد صرفاً معلول رفتار غلط یکی از طرفین یا هر دو آنهاست. به عبارت دیگر این نظریه پیوسته به احساسات و اعمال زن و شوهر توجه دارد اما به طور اخص، به تفکر هر یک از آنها می پردازد. این تفکر است که درحد وسیعی منجر به خشم و دیگر هیجانات و تعاملات آشفته می شود.
2-38-2 نظریه چرخه زندگی زناشویی:
شواهد حاکی از آن است که در ازدواج دوره های خاصی وجود دارد که سطح رضایتمندی پایین تر یا بالاتر از سایر دوره هاست. نظریه چرخه زندگی زناشویی با تقسیم بندی مراحل زندگی و تغییرات و تنشها و نقشهای خاص هر مرحله به بررسی تفاوتها در سطح رضایتمندی زناشویی که ناشی از تغییارت دوره های مختلف است می پردازد. این نظریه هر مرحله از چرخه زندگی را محصولی از توالی منظم وقایع قبلی می داند، چنین رویکردی برای توجیه تأثیرات چرخه زندگی بر روابط هم مفید می باشد. ( اليس و همکاران ،1994.ترجمه .صالحی و یزدی ،1375 )
برسي كوبر و هاروف (1992)، در مورد ازدواج هاي موفق و رضايت بخش منجر به توسعه يك طبقه بندي از ازدواج هاي بادوام شده است و پنج مدل از روابط، مشخص گرديده است كه بشرح زير مي باشد :
1 – مدل فقدان و كم تحريكي حيات و زندگي :انطباق و جور شدن به ميزان كم كه همسران نه تنها در تعارضات بلكه در علايق نيز اين چنين هستند. در اين مدل هرچند اشتياق و علاقه سالهاي اوليه كمرنگ شده است اما به نظر مي رسد كه طرفين علاقه مند به ترك رابطه باشند .
2 – مدل خو گرفته با تعارض :اين دوره با درگيري و مشاجره زياد مشخص مي شود و طرفين با خوبي اين جنگ و جدال را تحمل مي كنند هرچند كه اين مساله واقعاً براي آنها لذت بخش نمي باشند .
3 – مدل هم خويي منفعلانه :انطباق و سازش راحت و بي دردسر است، در اين مدل زوجين مانند روابط با ديگران به راحتي با يكديگر جور مي شوند.
4 – مدل كلي: ويژگي اين مدل هميشه در كنار يكديگر بودن و داشتن علايق متقابل شديد است .
5 – مدل حيات – زندگي :در اين مدل هرچند طرفين تا حد زيادي با يكديگر وابسته هستند اما يكديگر را محدود نمي كنند و در مقايسه با مدل كلي به يكديگر فرصت بيشتري براي رشد و پيشرفت شخصي مي دهند. ( ستیر ، ورجینا،1997).
2-38-3 نظريه مدل اجتماعی نای :
يكي از نظريه هاي مهم در زمينه ازدواج و خانواده كه توجيه مناسبي براي روابط رضايت بخش و بالعكس مي باشد، نظريه مبادله اجتماعي ناي (1978)، است. اين نظريه مبتني بر يك مدل اقتصادي از رفتار انساني است و فرض اساسي در نظريه فوق اين است كه روابط با پاداشهاي بيشتر و هزينه هاي كمتر رضايتمندي بيشتري را ايجاد خواهد كرد و دوام بيشتري خواهند داشت. شواهدي وجود دارد كه دوام يك رابطه با سطح كلي پاداشهاي موجود مرتبط مي باشد. اين نظريه اشاره به اين مطلب دارد كه هركس منابع شخصي مانند پول، دانش، استعداد، عاطفه و ... دارد كه براي پاداش مناسب به ديگران از اين منابع استفاده مي كند. چنين منابعي مي توانند منابع قدرت در تصميم گيري زوجين باشد .
نظر به مبادله اجتماعي مي تواند به طور گسترده اي براي كمك به زوجين در موقعيت هاي داراي تعارض استفاده شود. اكثر درمانهاي موفق زناشويي به حداكثر سازي جنبه هاي پاداش دهنده روابط و به حداقل رساندن موانع تاكيد مي كند.( برنشتاین، برنشتاین، 1998، ترجمه، پور عابدینی نائیینی ،1380).
2-38-4 دیدگاه ژست اسپری :
ژست اسپری می گوید اغلب جامعه شناسان خانواده معتقدند، ازدواج نظامی است که تمایل به ثبات، سازگاری و هم آهنگی برای رضایتمندی دارد و بیشتر روی ثبات و هماهنگی برای حل مشکلات زندگی تکیه می کنند. از طرف دیگر وی متذکر می شود که از نظر جامعه شناسان در حقیقت، ثبات همان هماهنگی است در حالی که این دو مفهوم می تواند از یکدیگر به کلی جدا باشد .
انتخاب ثبات به عنوان هدف مطلوب ازدواج، ناشی از پذیرش بعضی از ارزشهای مربوط به خانواده و ازدواج است. ثبات می تواند ناشی از پذیرش یک هنجار اجتماعی باشد و یا از ارزشهای شخصی حاصل شود. از طرف دیگر ،جامعه شناسان خانواده تاکنون خانواده را جایگاه توافق، تعادل و هم آهنگی فرض کرده اند، که مرتبط با مفاهیمی است که مترادف با ثبات است. ولی اسپری می گوید، بسیاری از ازدواج ها ثبات دارند، ولی بین زن و مرد هم آهنگی و رضایتمندی وجود ندارد. وتعارض های دائمی بین آنها دیده می شود در نتیجه اسپری نوع دیگری از چهارچوب مفهومی را برای مطالعه خانواده پیشنهاد می کند. به این صورت که خانواده به مثابه یک ارگانیسم نیست که هدفش رسیدن به هماهنگی یا ثبات باشد. بلکه، گروهی است که در آن منافع افراد باهم در تعارض اند. و در عین حال اتحادها به خاطر هدف های مشترک تثبیت می شوند. خانواده فرآیندی است از کوشش های دائم برای حفظ هم آهنگی که ناشی از یک نظام مبادله و موافقت که قطعی نیست، که مشکلات در درون آن می تواند مذاکراتی را به وجود آورد، لیکن همیشه می تواند مورد مذاکره مجدد قرار گیرد.

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی

          سعید 
            بازدید : 33
          جمعه 29 فروردین 1399
           نظرات (0)
        

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی

فرمت فایل دانلودی: .zip
فرمت فایل اصلی: word
تعداد صفحات: 29
حجم فایل: 60 کیلوبایت
قیمت: 20000 تومان

مبانی نظری وپیشینه تحقیق رضایت زناشویی دارای 29 صفحه وبا فرمت word وقابل ویرایش می باشد

فهرست مطالب:
2-1-1. مفهوم ازدواج
2-1-2. مفهوم خانواده
تعريف رضايت زناشويي
زمينه هاي اصلي رضايت زناشويي
مفهوم سازگاري در رضایت زناشويي
بررسي مراحل مختلف زندگي زناشویی
1- خانواده در سالهاي اول ازدواج، (قبل از تولد فرزند)
2- تولد نخستين فرزند
3- خانواده با بچه هاي پيش دبستاني و دبستاني
1- خانواده با بچه هاي نوجوان
2- خانواده بدون فرزند
3- دوران سالمندي و نياز به مصاحبت
عوامل موثر بر رضایت زناشویی
2-1-1. دیدگاههای نظری مشکلات زناشویی
2-1-6-1. نظریه روان پویایی و ارتباط شئ
2-1-6-1. نظریه‌های رفتاری
2-1-6-2. نظریه‌های سیستمی
2-1-6-3. نظریه‌های بین نسلی
2-1-6-4. نظریه دلبستگی
2-2-2. مدل‌های ارزیـابی آسیب‌شناسی زندگی زناشویی
2-2-9-1. مدل مـک مـستر
2-2-9-2. مدل فرآیند کارکرد خانواده
2-2-9-3. مدل بـرادبوری
2-2-9-4. طرح سه محوری تسنگ‌ و مک درموت
2-2-9-5. مدل السون
2-2-9-6. مدل بیورز
منابع

2-1-1. مفهوم ازدواج
ازدواج مقدس ترین و پیچیده ترین رابطه میان دو انسان از دو جنس مخالف است که ابعاد وسیع و عمیق و هدف های متعددی دارد. ازدواج پیمان و پیوند مقدسی است میان دو جنس مخالف بر پایه روابط پایای جنسی، عاطفی و معنوی و بر اساس انعقاد قرارداد شرعی، اجتماعی و قانونی که تعهداتی را برای زوجین به وجود می آورد. بنابراین ازدواج یک تصمیم گیری ظریف و پیچیده است که قبل از هر گونه اقدامی باید تمام جوانب را در نظر گرفت (به پژوه، 1394).
به طور کلی ازدواج، پیوند دو شخصیت است با حفظ نسبت نسبی استقلال هر یک از زن و شوهر، برای همکاری متقابل، نه از بین بردن یک شخصیت به خاطر تکمیل خواسته های دیگری. به عبارت دیگر ازدواج، قراردادی است رسمی، برای پذیرش یک تعهد متقابل جهت زندگی خانوادگی، که آدمی در خط سیر معین و مشخصی از زندگی قرار می گیرد. این قرار داد با رضایت و خواسته طرفین، بر مبنای آزادی کامل دو طرف منعقد شده و در سایه آن روابطی بس نزدیک بین آن دو پدید می آید (دژکام، 1388).
ازدواج ارتباطی است که دارای ویژگی های بی نظیر و گسترده ای می باشد. ازدواج ارتباطی که دارای ابعاد زیستی، عاطفی، روانی، اقتصادی و اجتماعی است. به عبارت دیگر، همزیستی زوجین در درون خانواده، موجب چنان ارتباط عمیق و همه جانبه ای می شود که بی هیچ شک و تردیدی قابل مقایسه با هیچ یک از دیگر ارتباطات انسانی نمی باشد به نحوی که قرارداد ناشی از آن دارای نوعی تقدس است(دژکام، 1388).
کارلسون ازدواج را چنین تعریف می کند: «ازدواج فرایندی است از کنش متقابل بین یک مرد و یک زن که با تحقق بخشیدن به برخی شرایط قانونی و بر پا داشتن مراسمی برگزاری زناشویی انجام می گیرد(دژکام، 1388). کلودی استروس، ازدواج را برخوردی دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت یا میان قواعد اجتماعی و کشش جنسی می داند(دژکام، 1388).
2-1-2. مفهوم خانواده
خانواده صرفا حضور تعدادی از افراد که در یک فضای فیزیکی و روان شناختی در کنار هم قرار دارند، نیست. خانواده به عنوان یک سیستم اجتماعی-فرهنگی تلقی می شود که در کنار همه ی خصوصیات دیگرش، دارای مجموعه ای از قواعد است و هر یک از اعضایش نیز نقش خاصی دارند. این سیستم دارای یک ساختار قدرت است که ه وسیله ی آن، اشکال مختلفی از ارتباط را بروز می کند. هر خانواده روش خاصی برای مواجهه با مشکلات دارد. اعضای این سیستم با هم رابطه ای عمیق و چند لایه ای دارند. همچنین اعضای خانواده تا حدود زیادی پیشینه ی مشترک، ادراکات درونی شده ی مشترک، مفروضات و دیدگاههای درباره ی دنیا و برداشت مشترکی از اهداف زندگی دارند (نظری، 1393).
در چنین نظامی، افراد به وسیله علایق و دلبستگی های عاطفی نیرومند، دیر پا، و متقابل به یکدیگر متصل شده اند. ممکن است از شدت و حدت این علایق و دلبستگی ها در طی زمان کاسته شود، لیکن باز هم علایق مزبور در سراسر زندگی خانوادگی به بقای خود ادامه خواهد داد (گلدنبرگ و گلدنبرگ، 2000؛ ترجمه شاهی برواتی و نقشبندی، 1392).